Masyw Slęży

Dom Turysty Na Przełęczy pod Wieżycą

Dom Turysty ''Na Przełęczy pod Wieżycą''
Dom Turysty "Na Przełęczy pod Wieżycą"
ul. Armii Krajowej 13, 55-050 Sobótka

Dom Turysty PTTK pod Wieżycą jest to obiekt turystyczny (w przeszłości schronisko turystyczne) położony w Masywie Ślęży, na przełęczy pod Wieżycą (zwanej też Kamiennym Siodłem), w bezpośredniej bliskości Sobótki.

Początki schroniska sięgają 1927 - ruch turystyczny był w tym okresie tak duży, że schroniska na Ślęży nie były w stanie przyjąć wszystkich potrzebujących noclegu. Postanowiono wówczas wybudować pod Wieżycą nowe schronisko.

Nowe schronisko miało formę parterowego budynku na kamiennej podmurówce - po licznych przebudowach i rozbudowach wygląda on obecnie zupełnie inaczej. Nadano mu nazwę Blücherbaude, na cześć feldmarszałka pruskiego Gebharda Leberechta von Blüchera. W okresie międzywojennym było bardzo popularne i stanowiło punkt wypadowy do wycieczek na Ślężę (przebieg szlaków turystycznych był odmienny od obecnego).

Po II wojnie światowej schronisko przejął wrocławski oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W 1986 nadano mu imię nowego patrona - Macieja Stęczyńskiego, podróżnika i pisarza, który przebywał również w okolicach Sobótki. Przed kilku laty zmieniono klasyfikację obiektu na Dom Turysty, w związku z czym nie obowiązuje w nim m.in. regulamin PTTK.

Do budynku prowadzi asfaltowa droga z Sobótki. Poniżej schroniska duży parking a obok na stoku obszerna łąka.
Ślęża zbudowana jest głównie z granitów i gabra. Większa część masywu Ślęży to ofiolit – pozostałość kopalnego dna oceanicznego (skorupy oceanicznej), datowano na 350 mln lat (przełom dewonu i karbonu). W skład tego ofiolitu wchodzą: radiolaryty (pozostałość krzemionkowych skał osadowych leżących na dnie oceanu), amfibolity (zmetamorfizowane pierwotne podmorskie bazalty, tworzące wierzchnią warstwę skorupy), niżej leżą gabra, a na samym dole ultrazasadowe perydotyty, które w efekcie metamorfizmu przekształciły się w serpentynity. Obecnie gabra tworzą szczyt Ślęży i jej południowe oraz wschodnie stoki, serpentynity odsłaniają się na Raduni i wzgórzach położonych na wschód i zachód od niej, natomiast amfibolity są znane z Wieżycy i Gozdnicy – niewielkich szczytów w północnej części masywu Ślęży koło Sobótki.

Znacznie później w obręb zachowanego ofiolitu wdarła się intruzja granitowa, datowana na późny karbon. Obecnie granity budują północne i północno-zachodnie stoki góry. Są one częścią masywu granitowego ciągnącego się od Strzegomia po Sobótkę. Samo wyniesienie części skał gabrowych i granitowych i ukształtowanie się góry zaszło w neogenie, przy czym bierze się pod uwagę głównie wyniesienie w wyniku ruchów tektonicznych. Wcześniej sądzono, że Ślęża jest twardzielcem, jednak obecnie wpływ selektywnej erozji uważa się za czynnik uzupełniający.